Yazar: Sema Selek
“God Save Us Jubileo” sloganlarıyla Roma’yı etkisi altına alan bu Jubileo nedir, gelinbirlikte bakalım. Katolik Hristiyanlar için kutsal bir dönem olan Jubileo (Kutsal Yıl), günahların affedildiği, ruhsal yenilenmenin teşvik edildiği ve hac yolculuklarının yapıldığı özel bir dönem. Jubileo’yu farklı kılan şey, 25 yılda bir düzenleniyor olması.
Jubileo, 24 Aralık 2024’te Noel günü resmi olarak başladı ve 6 Ocak 2026’da sona erecek. Ancak bu süreç başlamadan önce Roma’da büyük bir hazırlık dönemi yaşandı; tarihi yapılar, kiliseler ve caddeler bakım ve onarımdan geçti. Ve Noel itibarıyla turistler Roma’ya akın etmeye başladı. Henüz Mart ayındayız ama şehir şimdiden oldukça kalabalık! Roma’nın en güzel zamanları genellikle Nisan-Mayıs-Haziran ve Eylül-Ekim aylarıdır. Yazları çok sıcak olduğu için Romalılar bile Temmuz ve Ağustos’ta şehirden uzaklaşmayı tercih eder. Ancak bu yıl Jubileo nedeniyle Kasım ve Aralık aylarının da hareketli geçmesi bekleniyor.
Jubileo kapsamında hacılar, hac yolculuklarını (pilgrimage) gerçekleştirmek ve Kutsal Kapılar’dan (Holy Doors) geçmek için Roma’ya geliyor. Kutsal Kapılar, yalnızca Jübile yıllarında açılır ve bu kapılardan geçen hacılar günahlarının bağışlanacağına inanırlar.Jubileo, 24 Aralık’ta Aziz Petrus Bazilikası’nın Kutsal Kapısı’nın açılmasıyla resmen başladı. Hacılar, tam af kazanmak için Roma’daki dört büyük bazilikayı ziyaret ederler: Aziz Petrus Bazilikası (Basilica di San Pietro), Aziz Pavlus Dışarıda Bazilikası (San Paolo Fuori le Mura), Laterano Aziz Yuhanna Bazilikası (San Giovanni in Laterano), Santa Maria Maggiore Bazilikası.
Roma’daki bu dört bazilika, Hristiyan dünyasının en kutsal yapıları arasında yer alıyor. Siz de bu kiliseleri ziyaret edebilir, ayinlere katılarak Jubileo atmosferini deneyimleyebilirsiniz.
Roma’da Jubileo Dışında Neler Oluyor? Kalabalığa rağmen şehirde canlı ve heyecan verici bir atmosfer var. Roma’nın dört bir yanında sergiler, konserler ve spor etkinlikleri düzenleniyor. Bu yıl şehir, ünlü sanatçıların sergilerine ev sahipliği yapacak ve Rugby Turnuvaları Roma’da gerçekleşecek. Maç günlerinde şehir adeta bir festival havasına bürünüyor.
Ayrıca yıl boyunca birçok önemli sanatçının konserleri de Roma’yı ziyaret edenleri bekliyor. Daha fazla detay için Mart ayındaki yazıma göz atabilirsiniz. Roma bu yıl oldukça kalabalık olacak ama aynı zamanda, 25 yılda bir gerçekleşen bu özel dönemi deneyimleme ve şehrin sunduğu kültürel etkinlikleri keşfetme fırsatınız da olacak.
Yazımın ikinci kısmında da Katolik Kilisesi’nin merkezi olan Roma'daki muhteşem güzellikteki kiliselere odaklanacağım. Aynı zamanda Vatikan’ında başkenti olan Roma, dünyanın en önemli ve tarihi kiliselerine ev sahipliği yapmaktadır. Şehirde 900’den fazla kilise bulunuyor ve bunlardan bazıları, Katolik Kilisesi tarafından özel dini, tarihi ve mimari öneme sahip olduğu kabul edilerek "Bazilika" unvanını almıştır. Dünyada yalnızca dört büyük (majör) bazilika vardır ve bunların tamamı Roma’da yer alır.
Aziz Petrus Bazilikası
En büyüğü ve en önemlisi Aziz Petrus Bazilikası’dır. Michelangelo, Bernini ve Bramante gibi büyük sanatçıların eserlerine ev sahipliği yapan bu yapı, Katolik dünyasının en kutsal kiliselerinden biri olarak kabul edilir. Michelangelo’nun imzaladığı tek eseri olan Pietà, burada sergilenmektedir. Diğer üç büyük bazilika ise Tüm Kiliselerin Anası olarak bilinen Laterano Aziz Yuhanna Bazilikası, Santa Maria Maggiore ve Aziz Pavlus Dışarıda Bazilikası’dır.
Aziz Petrus Bazilikası-Pieta
Hristiyan sanatında freskler, mozaikler ve heykeller dini anlatımı güçlendiren en önemli sanatsal unsurlardan biri olmuştur. Bu nedenle Roma’daki birçok kilise yalnızca ibadet yerleri değil, aynı zamanda sanat ve mimarinin zirveye ulaştığı mekânlardır. Özellikle Barok sanatını yansıtan ve tavan freskleriyle büyüleyici bir atmosfer sunan Chiesa di Sant'Ignaziodi Loyola, Chiesa di San Luigi dei Francesi, Chiesa del Gesù ve Basilica di Sant’Andrea della Valle, sanatseverler için eşsiz bir deneyim sunuyor.
Chiesa di Sant'Ignaziodi Loyola
Aynalı kilise olarak bilinen ve optik illüzyon sanatının en başarılı örneklerinden biri olan Chiesa di Sant'Ignazio di Loyola, Andrea Pozzo’nun freskleriyle gökyüzüne açılan bir pencere hissi veriyor. Ancak benim favorim Basilica di Sant’Andrea della Valle, hem daha sakin hem de nefes kesici tavan freskleriyle Barok sanatının en etkileyici örneklerinden biri. Chiesa del Gesù, görkemli tavan süslemeleriyle dikkat çekerken, San Luigi dei Francesi Kilisesi Caravaggio’nun ünlü Aziz Matta serisine ev sahipliği yaparak Roma’daki en etkileyici sanat eserlerinden bazılarını barındırıyor.
Roma’daki kiliseleri gezerken yalnızca mimarinin değil, sanat tarihinin de en önemli eserleriyle karşılaşmak mümkün. Basilica di San Pietro in Vincoli’de Michelangelo’nun ünlü ‘’Boynuzlu Musa" heykelini görebilir, Santa Maria del Popolo veya San Luigi dei Francesi kiliselerinde Caravaggio’nun şaheserlerini ücretsiz olarak ziyaret edebilirsiniz.